بی خوابی و راه های رفع آن

۷۵۴ بازديد

چیست ؟
بی‌خوابی یا اختلال خواب یکی از مشکلات شایع است که بسیاری از افراد در سراسر جهان با آن روبرو می‌شوند. عدم توانایی در بخوابیدن منظم و عمیق می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر روحیه، عملکرد روزانه و کیفیت زندگی افراد بگذارد. علت بی‌خوابی می‌تواند متنوع باشد و شامل عوامل فیزیکی، روانی و رفتاری باشد. در ادامه، به برخی از علل بی‌خوابی و روش‌های مؤثر برای رفع آن پرداخته خواهد شد:

  1. علل فیزیکی:

    • درد و ناراحتی: مشکلات مانند درد مزمن، بیماری‌های عضلانی و اسکلتی، بیماری‌های قلبی و تنفسی و سایر مشکلات جسمی می‌توانند به بی‌خوابی منجر شوند. رفع این علل به وسیله درمان مربوطه و مشاوره پزشکی میسر است.
  2. علل روانی:

    • استرس و اضطراب: استرس روزمره، نگرانی‌ها، اضطراب و اختلالات روانی می‌توانند عللی برای بی‌خوابی باشند. استفاده از روش‌های مدیریت استرس، مشاوره روانشناختی یا روان‌درمانی می‌تواند به شما در کنترل بی‌خوابی کمک کند.
  3. عوامل رفتاری:

    • نوع زندگی نامناسب: الگوی زندگی نامناسب، مصرف زیاد مواد محرک مانند قهوه و الکل، فعالیت‌های محرک‌کننده پیش از خواب مثل تماشای تلویزیون یا استفاده از گوشی همراه.


چه مقدار خواب کافی است ؟

قطعا تمام افراد به خواب نیاز دارند و در صورت عدم خواب کافی حتما با مشکلات زیادی مواجه میشوند . اما این که چقدر خواب برای هر فردی لازم و ضروری است نسبت به سن متفاوت است . مثلا ۷ تا ۹ ساعت خواب شبانه برای بزرگسالان در حالت عادی کافی است . اما همین مقدار خواب میتواند یک فرد ۱۰ساله را در طول روز با خواب آلودگی مواجه کند . به طور طبیعی هر چقدر سن بیشتر میشود نیاز به خواب در انسان به مقدار زیادی  کاهش پیدا میکند .

با توجه به مسائل ذکر شده روش پی بردن به علل کم خوابی و همچنین درمان خواب کم برای هر سنی باید متناسب با دوره ای که فرد در آن زندگی میکند متفاوت باشد . خواب ناکافی معمولا عوارض زیادی در پی دارد  . مثلا عدم خواب کافی احتمال بروز حمله قلبی را  بسیار افزایش میدهد . شما می توانید از مشاوره روانشناسی آنلاین در این زمینه کمک بگیرید.

مواد مخدرعامل بی خوابی

تا به اینجا به برخی از علل بی خوابی اشاره کردیم . حالا کمی به مواد مخدر به عنوان یکی از موارد پر شماری که علائم بی خوابی را نمایان میکند میپردازیم . مواد مخدر از دوران های بسیار کهن در زندگی و جوامع انسانی وجود داشته و در اوایل به عنوان دارو و بعد به عنوان وسیله ای برای خوشگذرانی استفاده شده است . امروزه مواد مخدر سنتی جای خود را به مواد مخدر صنعتی داده اند که آسیب های به مراتب ویران کننده تری دارند .

انواع آمفتامین ها مثل شیشه ، قرص های اکس و ریتالین از جمله  بوجود آورنده های قوی  مشکل کم خوابی شبانه هستند . معمولا همانطور که آمفتامین علت بی خوابی فرد مصرف کنند است ، ترک این ماده مخدر به درمان و رفع کم خوابی شخص کمک میکند . استفاده از این نوع ماده مخدر در بین دانشجویان طرفداران بیشماری دارد .

نشانه های خواب کافی

مهم نیست که شما چه الگوی خوابی را داشته باشید . مهم این است که طبق الگوی مناسب خود خواب کافی و با کیفیتی را داشته باشید . زمانی که شما یک شب را با خواب کافی و خوب گذرانده باشید میتوانید نشانه هایی را در خود بیاید . قطعا بعد از یک خواب خوب بلافاصله بعد از بیدار شدن شما احساس سر حالی و شادابی خواهید کرد . در ضمن انرژی ذخیره شده از یک خواب با کیفیت و خوب در تمام طول روز با شما همراه خواهد بود . یکی دیگر از نشانه های بارز فردی که خواب خوبی را پشت سر گذاشته تاثیرات در خلق شخص میباشد . قطعا زمانی که انسان به هر دلیلی خواب مناسب نداشته باشد بیشتر دچار خلق پایین و میل به پرخاشگری خواهد بود . از این رو درمان کم خوابی میتواند تغییرات  بسزایی در شرایط روانی شخص به وجود بیاورد .

مسئله دوران قاعدگی

در یک نظر سنجی انجام شده در مورد خواب زنان مشخص شد که حدود ۷۰ درصد از خانم های شرکت کننده در این آزمون در زمان قاعدگی دچار کم خوابی میشوند . از بیشترین نشانه هایی که خبر از این بد خوابی  میدهد میتوان به سفت شدن سینه ها ، باد کردن ، گرفتن عضلات و سر درد اشاره کرد . شاید تصور کنید که این مورد مخصوص دوره سنی خاصی است . اما این تصور اشتباه است و همه خانم ها از دوران بلوغ تا سن یائسگی میتوانند با این مسئله درگیر شوند .

هورمون های جنسی به صورت مستقیم میتوانند بر تمام اعضای بدن تاثیر گذار باشند . یک مقدار از انواع غیر عادی هورمون های جنسی میتواند کاملا باعث اختلال خواب بشود . مثلا زمانی که این هورمون ها در سطح بالاتری ترشح میشوند و یا در دوران بعد از زایمان که با افسردگی همراه است اختلال خواب قطعا پدیدار میشود .

آشفتگی در خواب به دلیل حاملگی

متاسفانه تمام خانم ها در دوران حاملگی با آشفتگی خواب مواجه میشوند . این آشفتگی در خواب میتواند فشار روانی زیادی را به زن ها تحمیل کند . اکثرا خانم ها  نیاز به دستشویی رفتن مکرر ، دیدن کابوس ، خستگی و یا فشار به ناحیه لگن را به عنوان دلایل این بد خوابی و آشفتگی معرفی میکنند . حالت تهوع که در دوازده هفته اول بارداری کاملا طبیعی است نیز میتواند باعث اختلال در خواب باشد . به این دلیل که گاهی وقتی که زن خواب است معمولا قبل از تهوع از خواب میپرد .  پالبته بعضی از زنان که برای بار اول حامله میشوند به دلیل احساس خوبی که دارند ممکن است آشفتگی در خواب را تجربه نکنند و خواب عادی خودشان را در دوران بار داری نیز داشته باشند .

سندروم پاهای بی قرار

سندروم پاهای بی قرار یکی دیگر از اختلالات خواب میباشد . این سندروم میتواند به صورت ارثی در افراد وجود داشته باشد . میل به تکان دادن پا در خواب و بی قراری در این ناحیه از مشخصات بارز سندروم پاهای بی قرار میباشد . تکان دادن پا یا قدم زدن میتواند بسیار زیاد این حالت بوجود آمده را کنترل کند . فقر آهن نیز میتواند از جمله دلایل بوجود آمدن سندروم پاهای بی قرار باشد . بنابراین کمک گرفتن از یک پزشک برای تنظیم مقدار آهن بدن این افراد میتواند نتایج خوبی در کنترل این مسئله در پی داشته باشد .

خدمات مرکز مشاوره خانواده و روانشناسی آویژه

برای کسب اطلاعات بیشتر لطفا سایر مقالات متخصصان مرکز مشاوره آویژه را مطالعه فرمایید .

در این راستا مرکز مشاوره خانواده و روانشناسی آویژه خدمات متنوعی را در زمینه مشاوره اختلال خواب و بی خوابی به شما هم میهنان عزیز ارائه میدهد .

منبع:  ?What is Insomnia

شناخت و آگاهی از عوامل بی خوابی

۷۵۸ بازديد

درمان ، دلایل
بی خوابی یکی از مشکلات شایع در جامعه است که می‌تواند به کیفیت زندگی و سلامتی فرد آسیب برساند. اما خوشبختانه، وجود راهکارهای موثر برای مقابله با بی خوابی و بهبود خواب می‌تواند به فرد کمک کند. در ادامه، به برخی از راهکارهای موثر برای مقابله با بی خوابی و بهبود خواب اشاره می‌کنیم:

  1. روزمایی منظم: برقراری الگوی روزمایی منظم و هماهنگ با ساعت خواب و بیداری می‌تواند به فرد کمک کند تا ساعت خواب خود را تنظیم کند. برنامه‌ریزی برای خوابیدن و بیدار شدن در ساعت‌های ثابت و پیوسته می‌تواند به تنظیم الگوی خواب کمک کند.

  2. ایجاد محیط خواب مطلوب: ایجاد محیطی آرام و راحت برای خواب می‌تواند تأثیر بسزایی در بهبود خواب داشته باشد. تمام نورهای مزاحم را خاموش کنید، صداهای محیط را کاهش دهید و دمای اتاق را به حد مطلوب تنظیم کنید.

  3. ایجاد روال خواب مطلوب: ایجاد روالی قبل از خواب می‌تواند به مغز فراموش کند که باید بیدار بماند. می‌توانید از فعالیت‌های آرامش‌بخش مانند خواندن کتاب، گوش دادن به موسیقی آرام، یا تمرین تنفس عمیق استفاده کنید.

  4. محدود کردن مصرف مواد محرک: قهوه، چای، نیکوتین و الکل می‌توانند باعث بیداری و تخت شدن در طول شب شوند. تلاش کنید مصرف این مواد را محدود کنید یا بهتر است آن‌ها را در ساعت‌های نزدیک به خواب اجتناب کنید.

  5. تمرین و ورزش منظم: فعالیت بدنی منظم به بهبود خواب کمک می‌کند. تمرینات ملایم مانند پیاده‌روی، یوگا، استراحت هوشیار و تمرینات تنفسی می‌توانند به آرامش و خواب عمیق کمک کنند.

  6. مدیریت استرس: استرس می‌تواند یکی از عوامل اصلی بی خوابی باشد. استفاده از روش‌های مدیریت استرس مانند تکنیک‌های آرامشی، ماساژ، موسیقی آرامش‌بخش، و یا مشاوره روانشناختی می‌تواند به کاهش استرس و بهبود خواب کمک کند.


کتک زدن در خواب

گاهی بعضی از افراد در خواب با دست یا پا به هم تختی خود یا کسی که کنار آنها میخوابد ضربه میزند . این موضوع به تنهایی میتواند از دلایل بی خوابی و آزار و اذیت هم تختی باشد . افرادی که دچار اختلال رفتاری در خواب REM   هستند به رویاهایی که در خواب میبینند واکنش فیزیکی نشان میدهند . مثلا اگر در خواب میبینند که با کسی درگیر شده اند ، مشت و لگد خود را در خواب نیز پرت میکنند .

در این حالت ممکن است که به راحتی خودشان یا طرف کناری آسیب بزنند . این اختلال جزو اختلال های شدید است و باید توسط پزشک معالجه شود . اگر این اختلال دارای ریشه های روحی و روانی باشد ، باید توسط یک روانشناس مورد تحلیل و بررسی قرار بگیرد . به احتمال فراوان با رفع مشکل روانی فرد مشکلات الگوی خواب او نیز برطرف خواهد شد .

مشکلات خواب والدین

مادران چون اصولا نقش مراقبت کننده را در مورد کودک خود برعهده میگیرند گاهی برای پرستاری دچار کمبود خواب میشوند . زمانی که کودکی در خانواده ای به دنیا می آید پرستاری و مراقبت از او برای افراد خانواده محرومیت از خواب را به ارمغان می آورد . این محرومیت بیشتر شامل حال کسانی میشود که وظیفه غذا دادن به کودک را دارند . بنابراین والد بودن در ابتدا به خودی خود از جمله دلایل بی خوابی است .

والدین میتوانند از سه ماهگی کودک را عادت دهند تا بیشتر در شب بخوابد . آنها میتوانند این کارا با ریختن برنامه روزمره دقیق و سر وقت ، برقرار کردن یک زمان خواب ثابت و گذاشتن کودک بیدار اما خواب آلوده در تخت انجام دهند . نوزاد میتواند خودش را طوری آرام کند که در وقت خواب بخوابد . بنابراین میتواند زمانی که در شب بیدار شود نیز خودش بخوابد . شما میتوانید در زمینه تربیت کودک تان از مشاوره کودک دروغگو هم استفاده کنید.
زمانی که کودک نمیتواند بدون والد بخوابد

اگر کودک یاد گرفته باشد که باشد که بغل گرفته شود بخوابد یا با تکان تکان خوردن بخوابد قطعا دیگر نمیتواند بدون والد بخوابد و خوابش ببرد . اگر والدین نتوانند در همان ابتدا با این مشکل برخورد کنند و جلوی آن را بگیرند باید منتظر عواقب این مسئله باشند . از جمله راهکارهایی که میشود برای اینکار پیشنهاد داد از این قرار است :

  • برای کودک قبل از خواب برنامه ای را اختصاص دهید که نشاط آور باشد . مثلا دوش گرفتن آواز خواندن یا قصه گفتن
  • وقتی کودک در حال خواب آلودگی است در اتاق خودش و تخت خودش قرار داده شود تا یاد بگیرد خودش بخوابد
  • یادتان باشد به محض اینکه والد کودک را در سر جایش گذاشت والد باید اتاق را ترک کند . شاید سخت ترین مرحله همین باشد ولی قطعا برای صلاح کودک و خود والدین مفید خواهد بود .

چرا کودک خر و پف میکند ؟

دلیل اینکه بعضی کودکان خر و پف میکنند و در آنها قطع نفس مشاهده میشود میتواند آپنه خواب باشد . اگر کودک  شما اضافه وزن دارد و چاق است و یا دارای لوزه های بزرگی است حتما در صدد حل این مشکل اقدام کنید.   در بعضی از بزرگسالانی که خر و پف میکنند آرواره های کوچک غیر طبیعی دیده میشود که باعث آپنه خواب آنها نیز همین مورد بود . بعدها دیده شده که فرزندان این افراد نیز به دلیل داشتن همین آرواره های کوچک خر و پف میکنند . در زمان کودکی باید توسط ارتودنسی این حالت غیر طبیعی اصلاح شود تا اینکه کار کودک به خر و پف و خرناس و آپنه نکشد .

وجود عارضه های خواب در  دوران بزرگسالی کودک علاوه بر مشکلات جسمی میتواند برای او مشکلات روحی نیز در بر داشته باشد . مثل حس خجالت از همسر برای آزاری که به دلیل خر و پف وی  متوجه او میشود .

سندروم مرگ ناگهانی نوزاد

پدر و مادر هایی که نوزادی دارند و همچنین پرستار ها و مراقبان کودکان باید با تمام نکات و راههای پیشگیری این مشکل آشنا باشند . سندروم مرگ ناگهانی نوزاد SIDS اهر هزار نوزاد گریبان یک نوزاد را میگیرد . نوزادی که دچار این مشکل میشود عمدتا کاملا سالم و بی نقص به نظر میرسد . همچنین این عارضه در کودکانی که نارس به دنیا آمده اند و همچنین سایز کوچکتری دارند بیشتر به چشم میخورد .

نوزاد از دو ماهگی تا چهار ماهگی به احتمال فراوان توسط این عارضه تهدید میشوند . در واقع تمام نوزادان SIDS تا قبل از شش ماهگی میمیرند . تحقیقات نشان میدهند که شیر خوردن از پستان و طاق باز خوابیدن از احتمال بروز این سندروم میکاهد .

سندروم و اختلال خواب جغد شب

در افرادی که درگیر سندروم خواب عقب افتاده یا جغد شب هستند بیداری در شب یک امر عادی است . در این افراد ساعت بدنی سه تا چهار ساعت از حالت عادی عقب تر میباشد . این افراد معمولا تا ساعت ۱ تا ۳ شب احساس نیاز به خواب را در خود حس نمیکنند . ولی گاهی به قدری در طول روز چرت میزنند که اکثر اوقات فعالیت های روزانه آنها مختل میشود . مثل در هنگام کار و درس خواندن به خوبی میتوان عوارض این سندروم را در آنها مشاهده کرد .

خدمات مرکز مشاوره خانواده و روانشناسی آویژه

برای کسب اطلاعات بیشتر لطفا سایر مقالات متخصصان مرکز مشاوره آویژه را مطالعه فرمایید .

در این راستا مرکز مشاوره خانواده و روانشناسی آویژه خدمات متنوعی را در زمینه مشاوره اختلال خواب و عوامل بی خوابی به شما هم میهنان عزیز ارائه میدهد .

منبع:  Insomnia: Causes, symptoms, and treatments