سکوت؛ غذای مغز در دنیای پرهیاهو
در دنیایی که هر لحظه با پیام، صدا و خبر احاطه شدهایم، سکوت دیگر یک انتخاب نیست؛ یک ضرورت است. زمانی که به ذهنمان اجازه میدهیم در آرامش فرو برود، سیستم عصبی ما نفس راحتی میکشد، انرژی دوباره پیدا میکنیم و ذهنمان یاد میگیرد به جای واکنشهای سریع، با پاسخهای خردمندانه روبهرو شود.
جالب است بدانید سکوت تنها یک حالت دلچسب روانی نیست؛ دانشمندان میگویند در سکوت، مغز شروع به بازسازی میکند. ناحیهای به نام هیپوکامپ، که مسئول حافظه و یادگیری است، در زمانهای سکوت سلولهای جدید میسازد. یعنی سکوت، مستقیماً با تقویت تواناییهای ذهنیمان در ارتباط است.
سکوت، فقط رهایی از همهمهی محیط کار یا نوتیفیکیشنهای گوشی نیست. در واقع، پادزهری است برای زندگیای که هر روز پر سر و صداتر میشود. هنوز هم در دل همین شلوغیها، لحظاتی از سکوت قابل یافتن است؛ فقط کافیست آن را جدی بگیریم.
اخیراً دو متفکر برجسته، «اذرا کلاین» و «تانهاسی کویتس»، در گفتوگویی با رسانهی واکس اشاره کردند که اگر کسی بخواهد واقعاً در مسیر اندیشه و خلاقیت جدی باشد، باید از فضای پرهیاهوی شبکههای اجتماعی فاصله بگیرد. نه از روی بدبینی، بلکه بهخاطر نیاز مغز به سکوت برای پرورش ایدههای تازه و خلق آثار ارزشمند. در رسیدن به ارامش حتما با مشاوره خانواده آویژه ارتباط برقرار نمایید.
سکوت؛ راز پنهان آرامش و خلاقیت
آدمهای معروفی مثل جی.کی. رولینگ (نویسندهی هری پاتر)، والتر ایزاکسن (زندگینامهنویس معروف)، و کارل یونگ (روانپزشک سرشناس) همگی یک نقطهی مشترک دارند: استفاده آگاهانه از سکوت در زندگی روزمره. افرادی مثل ری دالیو (سرمایهگذار)، بیل جورج، جری براون (فرماندار سابق کالیفرنیا) و تیم رایان (نمایندهی کنگره) نیز از مزایای سکوت برای تمرکز و تصمیمگیری بهتر صحبت کردهاند.
اما فقط افراد موفق نیستند که به سکوت اهمیت میدهند. دکتر لوسیانو برناردی در پژوهشهایش نشان داده که فقط دو دقیقه سکوت میتواند بیشتر از حتی آرامترین موسیقی، سیستم تنفسی و قلب را آرام کند!
از طرفی، تحقیقی در مجلهی روانشناسی محیطزیست روی بیش از ۴۳ هزار کارمند نشان داد که فضای کار شلوغ و پر سروصدا میتواند کارایی را کاهش دهد، برخلاف چیزی که بعضیها فکر میکنند. چون تعاملات خودجوش در این فضاها، اگرچه مفید به نظر میرسند، اما مزایای اثباتشدهای ندارند.
هال گرگسن، استاد دانشگاه، در مقالهای در مجلهی کسبوکار هاروارد مینویسد: "وقتی ذهنمان مدام درگیر حرف زدن، نوشتن یا پستکردن در شبکههای اجتماعی است، دیگر جایی برای ایدههای نو باقی نمیماند. اما سکوت، ذهن را برای افکار تازه باز میکند." برای رسیدن به آرامش حتما مقاله مشاوره تلفنی خانواده را مطالعه نمایید.
راههای ساده برای تمرین سکوت
حتی اگر خیلی سرتان شلوغ باشد، باز هم میتوانید زمانی برای سکوت پیدا کنید. این چند ایده را امتحان کنید:
۱. ۵ دقیقه سکوت در وسط کار: گاهی لازم است فقط چند دقیقه مکث کنیم. در اتاقتان را ببندید، به پارک بروید یا جایی دنج پیدا کنید و فقط سکوت کنید. این کار مثل شارژ دوبارهی مغز است!
۲. طبیعتگردی کوتاه: لازم نیست طبیعتدوست باشید. فقط چند ساعت دور از گوشی و سروصدا بودن در طبیعت، میتواند فکرتان را بازتر کند و خلاقتر شوید.
۳. روزهی رسانهای بگیرید: چند ساعت یا یک روز سراغ شبکههای اجتماعی و اخبار نروید. حتی اگر اطرافتان پر از حواسپرتی است، همین فاصلهی کوتاه به ذهنتان فرصت استراحت میدهد.
۴. مدیتیشن کنید: لازم نیست حرفهای باشید. چند دقیقه نشستن در سکوت و توجه به تنفس میتواند مثل یک حمام ذهنی باشد. اندرو سالیوان، روزنامهنگار، تجربهاش را از سکوت اینطور توصیف میکند: "نفسهام آرام شد، ذهنم هم. انگار از دنیای دور و انتزاعی، برگشتم به اینجا و اکنون." برای اشنایی با راهکارهای بیشتر در زمینه رسیدن به آرامش حتما با روانشناسان آویژه صحبت نمایید.
در پایان
از نظر روانشناسی آویژه: سکوت واقعی یعنی رها کردن واکنشهای همیشگی ذهن؛ یعنی فکر نکردن به اینکه "الان چی باید بگم؟"
در دنیایی که هر روز شلوغتر و پرصداتر میشود، سکوت هنوز ممکن است—اگر بخواهیم.
با کمی تمرین و خلاقیت، میتوانیم سکوت را وارد زندگیمان کنیم و از فواید آرامش، تمرکز و خلاقیتی که با آن میآید، بهرهمند شویم.