عوامل موثر در بیدار شدن ناخودآگاه در شب

اختلال خوابگردی یک وضعیت ناشی از بیدار شدن ناخودآگاه و انجام فعالیت‌های خودکار در طول شب است. این مشکل می‌تواند به علت چندین عامل رخ دهد. در ادامه به برخی از دلایل موثر در اختلال خوابگردی پرداخته خواهد شد:

1. عوامل ژنتیکی: برخی از اختلالات خوابگردی می‌توانند به وراثت برگردند. اگر یکی از والدین یا افراد خانواده تاریخچه خوابگردی داشته باشد، احتمال ابتلا به این اختلال در فرد بالا می‌رود.

2. استرس و اضطراب: استرس و فشارهای روزمره می‌توانند اختلال خوابگردی را تشدید کنند. افرادی که درگیر مسائل روحی و روانی هستند، اغلب به اختلال خوابگردی مبتلا می‌شوند. نگرانی‌ها، ناراحتی‌ها و اضطراب می‌توانند فعالیت‌های خوابگردی را به وجود آورده و خواب عمیق را مختل کنند.

3. عوامل محیطی: محیط خواب نقش مهمی در کنترل خواب و بیداری دارد. مشکلات محیطی مانند نور شدید، صداهای محیطی، دمای نامناسب اتاق خواب و تغییرات مکان قبل از خواب می‌توانند باعث اختلال خوابگردی شوند.

4. مصرف مواد مخدر: مصرف بعضی مواد مخدر و مسکن‌ها می‌تواند به وقوع اختلال خوابگردی منجر شود. الکل، مواد مخدر استیمولانت، برخی داروها و حتی قهوه ممکن است بر روی فعالیت‌های خوابگردی تأثیرگذار باشند.

5. بیماری‌ها و عوامل دیگر: برخی بیماری‌ها مانند بیماری‌های نوروژنتیکی و اختلالات عصبی می‌توانند اختلال خوابگردی را تحریک کنند. همچنین، خواب ناصحیح و ناکافی، تنبلی تیروئید، بیماری های قلبی و روانی، و حتی مشکلات خواب مرتبط با سن نیز می‌توانند عواملی باشند که اختلال خوابگردی را تسهیل می‌کنند.

تعریف اختلال خوابگردی

تعریف اختلال خوابگردی منابع علمی به این صورت آمده است : مجموعه ای از حرکات غیر ارادی و در پاره ای از موارد تقریبا هماهنگ مثل ایستادن حرکت کردن یا بر خواستن از جا را اختلال خوابگردی میدانیم . معمولا افراد چیزی از خواب گردی خود به یاد نمی آورند . این اختلال میتواند ناخواسته باعث آسیب رساندن به خود فرد و اطرافیان او بشود . معمولا کودکان و نوجوانان و افرادی که  هیستریک هستند به این اختلال دچار میشوند . و همچنین در تعریف اختلال خوابگردی از افرادی که داری بیماری و یا سابقه صرع هستند نیز نام برده میشود . همانطور که در بالا ذکر شد افرادی که دارای اختلالات خواب دیگر نیز هستند مستعد این آسیب نیز خواهند بود . مثلا افرادی که دارای اختلال وحشت در خواب ، کابوس شبانه ، آپنه خواب و … هستند .

اختلال خواب RLS یا سندروم پاهای بی قرار

اختلال خواب سندروم پاهای بی قرار از جمله مواردی است  که خواب طبیعی را مختل میکند .  حرکات غیر عادی و شدید RLSاز جمله بارز ترین نشانگان تشخیص این سندروم میباشد . از نظر شیوع این اختلال مقام دوم را در بین اختلالات را در حوزه خواب دارا است . عمومیت این اختلال خواب به ۱۵ % نیز میرسد اما ۱۰%از این مقدار را خانم ها تشکیل میدهند . به خصوص در زمان بارداری بسیاری از زنان دچار این عارضه میشوند . البته این سندروم در بین افراد سالخورده نیز به وفور یافت میشود و به احتمال بسیار زیاد هر  فرد سالمندی که شما میشناسید دارای این مورد است . چون حدود ۴۰ تا ۵۰% افراد سالمند در گیر این اختلال هستند . این احتمال نیز زیاد است که سندروم پاهای بی قرار یک مورد ارثی در خانواده شما باشد . گاهی نیز RLS به دلیل مشکلات طبی دیگر مانند کمبود آهن در بدن بروز کند .

علل RLS

حالا میخواهیم به علل به وجود آمدن RLS بپردازیم و بدانیم که چگونه این اختلال در فرد به وجود می آید . در بعضی از مواقع دیده میشود که RLS   به عنوان یک ارث از نسلی به نسل دیگر انتقال پیدا میکند . سر نخ دیگری که درباره این اختلال به دست آمده است این است که بعضی از داروها نیز محرک به وجود آمدن سندروم پاهای بی قرار است .  درمان این بیماری با دخالت داروهایی مانند پرامی پکسول که  مقدار دوپامین را افزایش میدهد یا به گیرنده های دوپامین متصل میشود بسیار نتیجه بخش بوده است . دوپامین یکی از چند ماده شیمیایی است که سیستم عصبی برای فرستادن پیام در بین سلول ها از آنها استفاده میکند . این نشان میدهد که فردی با مقدار کاهش یافته دوپامین بیشتر احتمال دارد که به سندرم پای بیقرار مبتلا شود . موادی مثل آهن  نیز در میزان تولید دوپامین بسیار نقش دارد .

بیماری های طبی مرتبط با RLS

در برخی از افراد درگیر، این بیماری ظاهرا ارتباطی با بیماری های طبی دیگر ندارد . گاهی درمانگران RLS  را یک بیماری ارثی میدانند . اما در واقع این بیماری گاهی اوقات در بعضی از بیماری های طبی نیز ظاهر میشوند . این بیماری ها که معمولا با RLS   همپوشانی دارند عبارت اند از : کم خونی ، کمبود آهن ، کمبود اسید فولیک ، دیابت ، افسردگی ، مشکلات کلیه و… میباشند . سندروم پای بیقرار در افرادی که کم خونی دارند به این دلیل که ضعف در گلبول های قرمز است زیاد رخ میدهد . کم خونی از لحاظ فراوانی بیشتر در زنان شایع است . بسیاری از زنان در دوره بار داری و حاملگی دچار RLS میشوند .

خدمات مرکز مشاوره خانواده و روانشناسی آویژه

برای کسب اطلاعات بیشتر لطفا سایر مقالات متخصصان مرکز مشاوره آویژه را مطالعه فرمایید .

در این راستا مرکز مشاوره خانواده و روانشناسی آویژه و همچنین مشاوره روانشناسی آنلاین خدمات متنوعی را در زمینه مشاوره اختلال خواب گردی به شما هم میهنان عزیز ارائه میدهد .

منبع:  Sleep Disturbances – Clinical Methods